بهره گیری از ابزارهای اقتصادی به منظور بهبود کارآیی استفاده از آب، حوضه آبریز زاینده رود

thesis
abstract

افزایش روزافزون هزینه های فراهم کردن آب، افزایش تقاضا، خشکسالی ها و تهدیدهای آینده دولت ها را به فکر واداشته است که به دنبال راهکارهایی برای کاهش مصرف، استفاده کارا و در نتیجه ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا درحوضه ها باشند. در ایران مصرف آب در بخش کشاورزی تقریبا 90 درصد مصرف کل را به خود اختصاص داده است. مدیریت مصرف در بهره برداری از منابع آب، یک مسیر مستقیم جهت افزایش بهره وری و ارزش تولید شده توسط آب است و تقریباً همان چیزی است که در مفهوم بهره وری آب به نام کارایی شناخته می شود. در مدیریت مصرف و افزایش کارایی آب، ایجاد انگیزه، آگاهی و قرار دادن قوانین محکمی که در کنار هم بتوانند مصرف آب را کاهش داده و کارایی آب را بالا ببرند، الزامی است. از جمله ابزارهای کار آمد در مدیریت تقاضا، ابزار اقتصادی است. به طور کلی ابزارهای اقتصادی شامل دودسته مالیات ها، جریمه ها، کمک هزینه ها، ارزش گذاری ها و همچنین تشکیل بازارهای آب هستند. دسته اول برای کنترل تقاضا و جبران هزینه های سرمایه گذاری و خسارت ها استفاده می شود و دسته دوم برای تخصیص کارآمد و بهینه آب کاربرد دارند. تعیین ارزش واقعی آب و اعمال آن به شکل قوانینی که مصرف کننده را ملزم به پرداخت آن کند، می تواند منجر به مصرف بهینه و کارای آب و افزایش انگیزه مصرف کننده در استفاده از روش های نوین آبیاری برای کاهش تلفات آب شود. در این پایان نامه در ابتدا یک مدل بهینه سازی تدوین شد و با انتخاب الگوی کشت بهینه و تخصیص بهینه آب سود خالص حداکثر گردید. همچنین با استفاده از این مدل و به کارگیری روش های برنامه ریزی ریاضی و تابع تولید، مقدار ارزش اقتصادی آب برآورد گردید. به دلیل غیر خطی بودن تابع هدف و برخی قیود مدل بهینه و هچنین تعداد متغیرهای تصمیم زیاد، برای بهینه سازی مدل های تعریف شده از الگورتیم ژنتیک که یکی از روش های نوین بهینه سازی است استفاده گردید. با انجام بهینه سازی، سود خالص مدل نسبت به حالت فعلی 1/2 برابر شد. همچنین برای محاسبه ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی یک مدل بهینه تدوین شد. نتایج نشان دادند که مقدار ارزش اقتصادی آب به ازای هر متر مکعب در بخش صنعت حدود 140 برابر بخش کشاورزی است. در ادامه دو سناریو تعریف شد. در سناریو اول فرض شد با توسعه بخش های مختلف مصرف، تخصیص آب به شکل فعلی انجام شود و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی جهت افزایش راندمان آبیاری انجام نشود. همچنین در سناریو دوم فرض شد با استفاده از اعطای کمک هزینه به مصرف کنندگان کشاورزی، راندمان آبیاری افزایش داده شده و بخشی از کمک هزینه با افزایش قیمت آب در طول یک دوره 10 ساله به تدریج باز گردانده شود. نتایج نشان داد که سود حاصله در سناریو دوم حدود 24939 میلیارد ریال است و تقریبا 8/1 برابر سناریو اول می باشد. دلیل اصلی افزایش سود در سناریو اول افزایش عملکرد محصولات و در نتیجه آن افزایش درآمد می باشد. مدل بهینه در سناریو دوم بین 80 تا 100 درصد نیاز آبی را تخصیص داد. در پایان با محاسبه شاخص اتکاپذیری (وابسته به سطح آبخوان) و اقتصادی وابسته به سود خالص)، سناریو دوم به عنوان بهترین سناریو انتخاب شد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

به کارگیری ابزارهای اقتصادی در افزایش بهره وری آب: مطالعه موردی حوضه آبریز زاینده رود

مدیریت مصرف در بهره برداری از منابع آب، یک مسیر مستقیم جهت افزایش ارزش تولید شده توسط آب است که با مفهوم بهره وری آب شناخته می شود. با توجه به مشکلات کمبود آب در سال های اخیر و عدم تعادل در عرضه و تقاضای آب، مدیریت مصرف، ایجاد انگیزه، آگاهی و قرار دادن  قوانین محکمی که در کنار هم بتوانند مصرف آب را کاهش داده و بهره وری آب را بالا ببرند، الزامی است. از جمله ابزارهای کار آمد در مدیریت تقاضا، ابزا...

full text

تخصیص منابع آب حوضه آبریز زاینده رود

همان طور که کمبود آب در سراسر جهان افزایش یافته است، برنامه ریزی های تخصیص آب و توافق های صورت گرفته، تأثیر بسزایی در حل وفصل درگیری های بین المللی، منطقه ای و محلی بر سر دسترسی به آب دارد. تخصیص آب رودخانه زاینده رود نیز با توجه به قرارگیری آن در فلات مرکزی ایران دارای اهمیت و حساسیت ویژه ای است. بنابراین به بررسی یکی از واحد هیدرولوژکی حوضه آبریز زاینده رود پرداخته شده است. در بررسی حاضر، آور...

راهکار برون رفت از بحران آب در حوضه آبریز زاینده رود: مدیریت توامان تامین و مصرف آب

ایجاد ناپایداری در رودخانه زاینده رود و افت شدید در منابع آب زیرزمینی به ویژه در طی دهه اخیر باعث ایجاد دغدغه های جدی برای مردم و مدیران آب در سطح استانی و ملی شده است. لذا بررسی علل و عوامل ایجاد این بحران از یکطرف و چگونگی ایجاد جریان پایدار در رودخانه زاینده رود و جلوگیری از افت منابع آب زیرزمینی موضوعاتی است که در کلیه سطوح تصمیم گیری و تصمیم سازی ملی و منطقه ای و حتی بین عموم آحاد مردم مطر...

full text

بررسی اثرات تغییر اقلیم بر میزان پایداری مصرف آب در بخش کشاورزی حوضه آبریز زاینده ‌رود

This study investigated the effects of climate change on the evapotranspiration amount and water balance in the Zayandeh-Rud river basin. Two important weather stations; Isfahan and Chelgerd stations, located in the East and West of the basin respectively, were selected for investigation in this study. The combination of 15 GCM models were created based on the weighting method and three pattern...

full text

ارزیابی منابع و مصارف آب در حوزه آبریز زاینده رود

حوزه آبریز زاینده‌رود در منطقه مرکزی ایران یکی از حوزه‌های آبریز تحت تنش آب می‌باشد. توسعه منابع آب حوزه به طور عمده از طریق احداث سد مخزنی چادگان و سه تو نل انحراف آب بین حوزه‌ای در فازهای مختلف و در 50 سال اخیر صورت پذیرفته است. این سه تونل در مجموع 867 میلیون متر مکعب (بیش از آورد طبیعی رود‌خانه زاینده‌رود یعنی 800 میلیون مترمکعب) آورد آبی دارد. به محض توسعه منابع آب جدید و به دلیل عدم مدیری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023